Na północnym jej stoku występują liczne chalcedonity, do tej pory nie eksploatowane przemysłowo. Warunki klimatyczne należą do korzystnych. Wpływ na to mają m.in. dobre warunki termiczno-solarne oraz dobre warunki przewietrzania. Opady kształtują się na poziomie 610-650 mm/rok, średnia temperatura roczna wynosi 7,5-7,8 stopni Celsjusza, dominują wiatry z kierunków zachodnich. Tereny dolinne maja gorsze warunki (płytki poziom wód gruntowych, inwersje termiczne, częste mgły i przymrozki). Warunki sanitarne gminy, z uwagi na brak większych emitorów przemysłowych, należy uznać za bardzo dobre.

Na terenie gminy przeważają grunty niskich klas bonitacyjnych (V i VI klasy) - 60% ogólnej powierzchni i są one umiejscowione wzdłuż doliny Pilicy. Najlepsze gleby (III b i IV a) występują w zachodniej i centralnej części gminy, nieco gorsze (IV b) zalegają miejscowości Zawady, Brzozów, Rzeczyca i Kawęczyn. Trwałe użytki zielone skupiają się w dnach dolinnych i madach rzecznych, niewielkie powierzchnie użytków zielonych na glebach pochodzenia organicznego (torfy) występują w dolinie Luboczanki w rejonie Kanic, Wiechnowic i Bartoszówki.

Na terenie gminy lasy zajmują 1808 ha (16,7 % powierzchni) w przewadze dużego i zwartego kompleksu, stanowiącego fragment Spalskiego Parku Krajobrazowego. Dominującym gatunkiem jest sosna z domieszką dębów, brzozy, olszy i wysypowo jodły, świerka, buka i modrzewia. W gęstym poszyciu znajdują schronienie dziki, sarny, lisy, jelenie, a w gałęziach i pniach gniazduje bogactwo ptaków. Polowania na dziczyznę mają już swoją uznaną tradycję. Szczególnie cenią to myśliwi z Francji, Niemiec i innych krajów.